W centrum zainteresowań i działań wszystkich instytucji związanych z edukacją jest i powinien być uczeń. Ma on prawo do tego, aby otrzymać wykształcenie najlepsze z możliwych, z wykorzystaniem jego potencjału umysłowego, z możliwością odkrywania swoich zdolności i rozwijania zainteresowań. Ale czy jest to możliwe z pominięciem tak ważnego w edukacji elementu jakim są nauczyciele? Czy skupienie się tylko na uczniu, bez wspierania rozwoju zawodowego i osobistego nauczyciela pozwoli zrealizować w pełni cel edukacji, czyli właśnie skoncentrowanie się na uczniu? Nauczyciel jest kierownikiem procesu dydaktycznego, specjalistą w dziedzinie swojego przedmiotu i wychowawcą, ale jest też człowiekiem, którego rozwój osobisty i zawodowy powinien być wspierany ku pożytkowi jego uczniów. Ta myśl przyświecała nam, gdy planowaliśmy nasz projekt Kadra z Klasą finansowany ze środków unijnych – stworzyć nauczyciela, który poprzez możliwość własnego rozwoju zawodowego, przez nabywanie doświadczenia w nowych dziedzinach i pogłębianie wiedzy z zakresu własnej specjalizacji, stanie się nauczycielem, jakiego uczniowie chcieli by mieć i którego rad chcieliby słuchać podczas drogi przez kolejne etapy edukacji, jakie staną przed nimi. Nauczyciel jest więc przysłowiową głową ryby, w którą trzeba zainwestować, aby wyciągnąć jak najwięcej z potencjału, jaki w każdym z nas drzemie.
W zmieniającej się dynamicznie szkolnej rzeczywistości (zwłaszcza w dobie wdrażanej reformy edukacji) ciężko było zaplanować dwuletnie działania, ale teraz, gdy nadszedł czas podsumowań możemy stwierdzić, że się udało, że nie jesteśmy już tacy jak na początku projektu, że na wiele spraw z wiązanych ze szkołą i uczniami patrzymy inaczej. I mimo że projekt nie rozwiązał wszystkich naszych codziennych, szkolnych problemów, wiele się nauczyliśmy przez te dwa lata, pod względem merytorycznym, dydaktycznym i pedagogicznym. Odświeżyliśmy swoje poglądy na nauczanie, a przez uczestnictwo w różnego rodzaju kursach przypomnieliśmy sobie jak to wszystko wygląda z perspektywy ucznia. Zintegrowaliśmy się ponownie ze sobą, ale i z nauczycielami z innych krajów, biorących udział w tych samych co my zagranicznych szkoleniach. W spersonalizowanych działaniach projektowych wzięło udział 21 nauczycieli z naszego Zespołu Szkolno – Przedszkolnego. Uczestniczyliśmy w 25 kursach eTwinning Tydzień z… z zakresu przedmiotów, jakich uczymy, z czego widać, że niektórym tak się spodobały te kursy, że zrobili więcej niż jeden. Z wyjątkiem nauczycieli językowców, przez pół roku uczyliśmy się języka obcego, w jakim miał być prowadzony kurs za granicą (język angielski i język niemiecki). Ponad pół roku przygotowań do kursów zagranicznych, które miały trwać tydzień lub dwa! Kursy odbyły się w czasie urlopów nauczycieli, czyli w wakacje: 6 osób uczestniczyło w kursie języka angielskiego, 6 w kursie TIK (Technologie Informacyjno – Komunikacyjne), 7 językowców w kursach metodycznych nauczania języka angielskiego i niemieckiego, a dyrekcja (2 osoby) w kursach dotyczących poprawy jakości pracy szkoły. Kraje w których miały miejsce kursy to Malta, Anglia, Niemcy, Hiszpania i Słowenia.
Pozytywne efekty projektu mogliśmy zaobserwować w czasie kończącego się właśnie roku szkolnego. Nauczyciele uczestniczący w zagranicznych szkoleniach chętnie dzielili się wiedzą i prezentowali nowoczesne metody nauczania, jakich nauczyli się na kursach. W codziennej praktyce szkolnej naszego zespołu można natknąć się na lekcje z użyciem aplikacji edukacyjnych takich jak Quizlet, LearningApps, Kahoot.Zastosowanie tych aplikacji i nowych, ciekawych metod nauczania obserwowaliśmy w czasie lekcji koleżeńskich. Do ciekawszych lekcji obserwowanych przez nas była lekcjajęzyka polskiego prowadzona z użyciem anglojęzycznych pomocy dydaktycznych (Romeo i Julia), lekcja historii po angielsku (Sevenwonders of the ancientworld)i lekcja fizyki z użyciem anglojęzycznych kart pracy i prezentacji multimedialnych w języku angielskim (Moonphases with oreocookies). Przygotowując się do lekcji nauczyciele biorący udział w projekcie nierzadko korzystają ze źródeł anglojęzycznych. Lekcje koleżeńskie bardzo się wszystkim podobały, aby nie stracić więc tak ciekawych pomysłów, postanowiliśmy je wydrukować, zebrać razem i w formie broszury przekazać do biblioteki szkolnej. Pamiętając, że najmłodsi uczą się najszybciej poprzez tzw. „zanurzenie w języku” dla klas I-III przygotowaliśmy przedstawienie teatralne kamishibai w języku angielskim. Dzięki projektowi Kadra z Klasą wzbogaciliśmy też ofertę zajęć świetlicowych – uczniowie uczęszczający na te zajęcia wymieniali się z uczniami niemieckimi i węgierskimi kartkami świątecznymi w ramach realizowanego tam projektu eTwinning. Odnieśliśmy też małe zwycięstwo nad barierą językową – po raz pierwszy w tym roku, podczas wizyty native speakera z Indii, nauczyciele nie uczący języka angielskiego zaprosili naszą wolontariuszkę z Indii na swoje lekcje – chemię i doradztwo zawodowe (dotychczas było to zarezerwowane dla anglistów – reszta nauczycieli raczej unikała porozumiewania w języku angielskim).
A jak o projekcie i udziale w kursach wypowiadają się uczestnicy?
Agnieszka Błach (wicedyrektor, uczestniczka kursu dla dyrektorów szkół w Maladze): “Kurs w Maladze pozwolił mi poznać system edukacyjny w Hiszpanii oraz historyczno – kulturowe walory regionu Andaluzja. Mogłam doskonalić język angielski podczas bogatego programu, na który składały się wizyty studyjne w różnego typu szkołach, dyskusje, seminaria, wykłady, projekty i wycieczki.”
Grażyna Krawczyk (nauczycielka matematyki, uczestniczka kursu z zakresu TIK na Malcie): W czasie kursu poznałam wiele programów i aplikacji, które wykorzystuję prowadząc lekcje matematyki i doradztwa zawodowego. Dzięki temu zajęcia są bardziej atrakcyjne, a wiedza przekazywana w sposób ciekawy i wychodzący naprzeciw oczekiwaniom odbiorców.
Anna Lang (dyrektor, uczestniczka kursu dla dyrektorów w Piranie): Udział w projekcie oprócz podniesienia kompetencji językowych dał mi możliwość spotkania z innymi nauczycielami pokrewnych specjalności, wymianę doświadczeń pedagogicznych z osobami pracującymi w innych systemach pedagogicznych. Konferencje krajowe nie dają takich możliwości.
Stanisław Tracz (nauczyciel chemii, uczestnik kursu z zakresu TIK na Malcie): Dzięki udziałowi w projekcie poszerzyłem swoje umiejętności językowe i informatyczne a także zdecydowałem się na udział w warsztatach informatycznych eTwinning. Nawiązane tam kontakty międzynarodowe stały się początkiem szerszej współpracy, między innymi planujemy wymianę nauczycielską typu „job shadowing”.
Jolanta Wacław (nauczycielka języka angielskiego, uczestniczka kursu metodycznego w Londynie): Udział w projekcie „Kadra z Klasą” był dla mnie szansą na poszerzenie własnych horyzontów poprzez zdobywanie wiedzy i wymianę doświadczeń w międzynarodowym środowisku, a także doświadczenie brytyjskiej kultury i stylu życia. Projekt POWER SE to inspirująca przygoda, która motywuje do dalszego rozwoju i podnoszenia kompetencji zawodowych.
Małgorzata Zielnik (nauczycielka języka polskiego, uczestniczka kursu z zakresu TIK na Malcie): Udział w projekcie „Kadra z Klasą” dostarczył mi wielu narzędzi, dzięki którym mogę uatrakcyjnić prowadzone przeze mnie lekcje, co zapewne ma wpływ na podniesienie jakości mojej pracy. Zrozumiałam, że mimo przynależności do defaworyzowanej z racji wieku grupy 50+ mogę być nadal aktywnym i twórczym nauczycielem. Mam świadomość, że w dynamicznie rozwijającej się rzeczywistości XXI wieku nauczyciele muszą podnosić swoje umiejętności w zakresie TIK, aby móc być przewodnikami dla współczesnych uczniów.
Przed nami kolejne lata pedagogicznej pracy. Może okażą się chociaż trochę łatwiejsze dzięki naszemu projektowi? A może czeka nas realizacja kolejnych interesujących projektów? Skoro tak dobrze zaczęliśmy…